რუკის კომპოზიცია (Map Composition)¶

რუკის კომპოზიცია არის რუკის ყველა ელემენტის სწორად განლაგება, რომელიც უზრუნველყოფს ინფორმაციის ეფექტურად და მკაფიოდ გადაცემას. სწორად დაპროექტებული რუკა აუმჯობესებს აღქმას და ეხმარება მომხმარებელს მონაცემების სწორ ინტერპრეტაციაში.

🧩 ძირითადი კომპოზიციური ელემენტები¶

ელემენტი	აღწერა
სათაური (Title)	ხანმოკლე და ზუსტი აღწერა, რაც გვიჩვენებს რუკის შინაარსს.
ლეგენდა (Legend)	სიმბოლოების და ფერების განმარტება.
მასშტაბი (Scale)	აჩვენებს რუკაზე მანძილთა შესაბამისობას რეალურ სივრცესთან.
ჩრდილოეთის ისარი (North Arrow)	გვეხმარება მიმართულების გარკვევაში.
საკოორდინატო ბადე (Graticule/Grid)	კოორდინატების ბადე ან გეოგრაფიული გრატიკულა რუკაზე.
წყარო (Data Source)	მონაცემთა წარმომავლობის აღნიშვნა.
ავტორი და თარიღი	რუკის ავტორისა და შექმნის თარიღის მითითება.

🎯 რუკის კომპოზიციის მიზანი¶

ვიზუალურად წარადგინოს მონაცემები მკაფიოდ და ლოგიკურად
გაზარდოს რუკის წაკითხვადობა
მისცეს მომხმარებელს კონტექსტი, ინტერპრეტაციისთვის საჭირო ელემენტებით
უზრუნველყოს პროფესიონალური და ესთეტიკური შთაბეჭდილება

🛠️ რუკის კომპოზიციის შექმნა QGIS-ში¶

მენიუდან აირჩიე Project → New Print Layout.
დაარქვი სახელი და დაადასტურე.
გამოიყენე ინსტრუმენტები კომპოზიციაში ელემენტების დასამატებლად:
Add Map – რუკის ჩასასმელად
Add Legend, Add Scale Bar, Add North Arrow – შესაბამისი ელემენტებისთვის
Add Label – ტექსტის ჩასამატებლად
დაარეგულირე ზომა, ფერები, ფონტი და განლაგება.
დააბეჭდე ან შეინახე PDF/PNG ფორმატში.

✅ კარგი რუკის კომპოზიციის წესები¶

გამოიყენე კონტრასტული ფერები წაკითხვადობისთვის
არ გადატვირთო რუკა ზედმეტი ელემენტებით
დასახელებები იყოს გასაგები და სუფთა
ლეგენდა მოიცავდეს მხოლოდ იმ სიმბოლოებს, რაც რუკაზეა

📌 რუკის მაგალითი შეიძლება მოიცავდეს:¶

სათაურით: "თბილისის რაიონების მოსახლეობა 2024"
მასშტაბით: "1:50,000"
ლეგენდით: ფერის მიხედვით კლასიფიცირებული მონაცემები
ჩრდილოეთის ისრით მარჯვენა ზედა კუთხეში
წყაროს მითითებით: "მონაცემები: საქსტატი, 2024"

რუკის კომპოზიცია აერთიანებს კარტოგრაფიას, დიზაინს და სივრცულ ანალიზს — ის საბოლოო პროდუქტია, რომელსაც ვუზიარებთ სხვა ადამიანებს. ამიტომ მისი დაგეგმვა და შესრულება ისევე მნიშვნელოვანია, როგორც მონაცემთა დამუშავება.