Google Earth — რელიეფის პროფილი (Elevation Profile)¶
რელიეფის პროფილი (Elevation Profile) Google Earth Pro-ში წარმოადგენს ხაზზე (Path) გასწვრივ მიწის ზედაპირის სიმაღლის ცვლილების გრაფიკულ გამოსახვას. ის გვიჩვენებს, როგორ იცვლება სიმაღლე ზღვის დონიდან კონკრეტული მანძილის მიხედვით და საშუალებას გვაძლევს გავიგოთ ფერდობების დახრილობა, სიმაღლეების სხვაობა და სხვა ტოპოგრაფიული მახასიათებლები.
📍 პროფილის ზოგადი აღწერა¶
როდესაც აირჩევთ ხაზს (Path) Google Earth Pro-ში და დააჭერთ მარჯვენა ღილაკით → "Show Elevation Profile", ეკრანის ქვედა ნაწილში გამოჩნდება გრაფიკი, რომელიც აჩვენებს ხაზის გასწვრივ სიმაღლეების ცვლილებას.
პროფილი შედგება ორი ნაწილისგან:
- ზედა ნაწილი – რუკა, სადაც ნაჩვენებია მონიშნული გზა.
- ქვედა ნაწილი – გრაფიკი, სადაც X-ღერძზე გამოსახულია მანძილი, ხოლო Y-ღერძზე — სიმაღლე (elevation).
📊 ძირითადი პარამეტრები და მათი მნიშვნელობა¶
1. Elevation (სიმაღლე)¶
- აღნიშნავს მიწის ზედაპირის სიმაღლეს ზღვის დონიდან (Above Mean Sea Level).
- სურათზე ნაჩვენებია სამი მნიშვნელობა:
Min, Avg, Max Elevation — მინიმალური, საშუალო და მაქსიმალური სიმაღლე მთელ პროფილზე.
მაგალითი:
- Min Elevation (763 m): ყველაზე დაბალი წერტილი ხაზზე.
- Max Elevation (988 m): ყველაზე მაღალი წერტილი.
- Avg Elevation (883 m): საშუალო სიმაღლე მთელ მარშრუტზე.
2. Distance (მანძილი)¶
- აჩვენებს მთლიანი ხაზის სიგრძეს, ანუ რამდენია საერთო გეოდეზიური მანძილი პროფილის გასწვრივ.
მაგალითი:Distance: 25 km
3. Elevation Gain/Loss (სიმაღლის მატება/დაკლება)¶
- Elev Gain — მთლიანი აღმართის ჯამი (რაოდენად რამდენი მეტრი ავდივართ).
- Elev Loss — მთლიანი დაღმართის ჯამი (რაოდენად რამდენი მეტრი ვდივართ ქვემოთ).
მაგალითი:
ეს ნიშნავს, რომ მთლიანი მარშრუტის განმავლობაში ავდივართ ჯამში 616 მეტრს და ჩავდივართ 536 მეტრს.
4. Max Slope (მაქსიმალური ფერდობი)¶
- აჩვენებს მაქსიმალურ დახრილობას მთელ ხაზზე პროცენტულად (%).
მაგალითი:
- +8.1% — ყველაზე მკვეთრი აღმართი
- -8.4% — ყველაზე მკვეთრი დაღმართი
5. Range Totals (ჯამური მონაცემები)¶
- ეს ბლოკი აჯამებს მთელ პროფილს: მანძილს, სიმაღლეების სხვაობას და ფერდობის მონაცემებს.
სურათზე აღნიშნულია:
🧭 გრაფიკის წაკითხვა¶
ჰორიზონტალური ღერძი (X)¶
- აღნიშნავს ხაზზე გავლილ მანძილს (კილომეტრებში ან მეტრებში).
- თითოეული წერტილი წარმოადგენს რეალურ მდებარეობას რუკაზე.
ვერტიკალური ღერძი (Y)¶
- აჩვენებს სიმაღლეს ზღვის დონიდან (მეტრებში).
- პროფილი ვიზუალურად აჩვენებს რელიეფის ცვალებადობას — მთებს, ბორცვებს, ხეობებს და დაღმართებს.
წითელი ხაზით დახაზული გრაფიკი¶
- აღნიშნავს მიწის ზედაპირის სიმაღლეს გზის გასწვრივ.
- სიმაღლის ცვლილება აქ ჩანს მკაფიოდ — უფრო მკვეთრი ზევით დახრა მიუთითებს აღმართზე, ხოლო მკვეთრი ქვევით — დაღმართზე.
ფერადი ჩრდილოვანი არე გრაფიკის ქვეშ¶
- აღნიშნავს იმ ტერიტორიის რელიეფს, რომლის სიგრძეზეც ვმოძრაობთ.
- როცა მაუსს გადააატარებთ გრაფიკზე, შესაბამისი წერტილი რუკაზეც იკვეთება — ასე ადვილად იდენტიფიცირდება კონკრეტული სექციები.
⚙️ დამატებითი ინფორმაცია პროფილის ფანჯრიდან¶
ქვედა ნაწილში ჩანს დეტალური მონაცემები მიმდინარე წერტილის შესახებ, როცა კურსორს გადააატარებთ გრაფიკზე:
- Distance: მანძილი ხაზის საწყისიდან
- Elevation: ამ წერტილის სიმაღლე
- Slope: ამ მონაკვეთის დახრილობა (%)
- Cursor marker: რუკაზე აჩვენებს ზუსტად სად იმყოფებით პროფილის გასწვრივ
📐 როგორ გამოიყენება რელიეფის პროფილი პრაქტიკაში¶
- გეოგრაფიული ანალიზი: ფერდობების შეფასება და წყლის დინების მიმართულების განსაზღვრა.
- ინჟინერია: გზების, მილსადენების ან ელექტროგადამცემი ხაზების დაგეგმვა.
- ტურიზმი და ჰაიკინგი: მარშრუტის სირთულის ან სიმაღლის სხვაობის შეფასება.
- გარემოს მოდელირება: ეროზიის ან ლანდშაფტის დინამიკის შესწავლა.
⚠️ შენიშვნა სიზუსტეზე¶
- Google Earth იყენებს გლობალურ DEM მოდელებს (მაგალითად SRTM), რომელთა გარჩევადობა დაახლოებით 30 მ-ია.
- სიმაღლეები საშუალო სიზუსტითაა მოცემული, ამიტომ მცირე ლოკალური განსხვავებები შეიძლება რეალობასთან შედარებით მცირედით განსხვავდებოდეს.
- ზუსტი ინჟინერული მიზნებისთვის რეკომენდებულია მაღალი გარჩევადობის DEM მონაცემების გამოყენება.
🔍 შეჯამება¶
| პარამეტრი | აღწერა | ერთეული | მაგალითი |
|---|---|---|---|
| Elevation (Min/Avg/Max) | სიმაღლე ზღვის დონიდან | მეტრი | 763 / 883 / 988 |
| Distance | მთლიანი მანძილი ხაზზე | კმ | 25 |
| Elevation Gain / Loss | სიმაღლის მატება / კლება | მეტრი | +616 / -536 |
| Max Slope | მაქსიმალური ფერდობი | % | +8.1 / -8.4 |
| Imagery Date | სატელიტური გამოსახულების თარიღი | თარიღი | 1/1/2021 |
| Eye Alt | ხედვის სიმაღლე კამერიდან | კმ | 98.48 |
📘 დასკვნა:
Google Earth-ის Elevation Profile არის მარტივი და ძლიერი საშუალება, რომელიც იძლევა ზედაპირული რელიეფის ზუსტ ვიზუალიზაციასა და ანალიზს. მისი საშუალებით ადვილად შეაფასებთ სიმაღლეებს, ფერდობებსა და მარშრუტის სირთულეს როგორც გეოგრაფიული, ისე პრაქტიკული დანიშნულებით.